Opstellingen bij de politie

Systeemopstellingen in de opsporingspraktijk

Opstellingen zijn een vorm van onderzoek naar de kracht en betekenis van de diverse relaties in het krachtenveld van een casus.

Bert Hellinger kwam rond 1990 met familieopstellingen in de therapiepraktijk en onderzocht de schadelijke invloeden in de familiebanden. Het was altijd al een beetje detective-achtig; waar zitten de echte knelpunten, waar draait het ècht om? Na het enorme succes van die benadering volgden organisatieopstellingen: een methode om organisaties waar de klad in zit weer op de rails te krijgen. Ook dat met groot succes. Verder hebben we met opstellingen in de rechtspraak gewerkt en de eerste stapjes in de opsporingspraktijk van de politie. Het betrof een meneer die niet gevonden wilde worden. Het onderzoek zat vast. We hebben met een zestal rechercheurs die bekend waren met de zaak het onderzoek gedaan en kwamen gezamenlijk tot de conclusie welke weg het minst kansrijk was en welke relaties eigenlijk de meeste emotionele binding bevatten. De belangrijkste is vervolgens getapt en na drie maanden is de verdachte opgepakt.

De methode werkt met een soort van tableau vivant waarbij eerst de belangrijkste elementen in het krachtenveld worden onderscheiden en worden die vervolgens door personen gerepresenteerd. Dat kunnen mensen en thema’s zijn. Steeds staat een persoon op de plek van bijvoorbeeld de partner, leverancier, drugs etc. De representanten worden zodanig tot elkaar in verhouding tot elkaar opgesteld dat een gevoelsmatig ‘kloppende simulatie’ gedaan kan worden. Hoe dat precies werkt moet je ervaren, maar de ervaring leert dat er opeens kwartjes vallen bij mensen die in de opstelling staan of ernaar zitten te kijken. Dat komt door het perspectief en doordat er echt een informatieveld zichtbaar wordt.

Het levert nieuwe aanknopingspunten voor verder onderzoek of het geeft richting en sluit kansarme keuzes uit.

Wij hebben veel ervaring opgedaan in organisaties en bij instellingen. We hebben gewerkt in de rechtspraak en eerder een opstelling in de opsporingspraktijk gedaan. En over dat laatste zijn we enorm geïnspireerd om hier meer ervaring mee op te doen en onderzoek naar te doen. Het lijkt ons een kansrijke aanvulling op de bestaande toolkit van de opsporingspraktijk, misschien te beginnen met vastgelopen onderzoek of onderzoek met weinig houvast. Ook bij een vermoeden van tunnelvisie kunnen systeemopstellingen heel verfrissend werken. Wel is een open houding naar een minder rationele benadering voorwaarde om opstellingen te laten slagen.

Wij komen de methodiek graag introduceren aan iedereen die het onderzoek naar opstellingen in de opsporingspraktijk met ons wil aangaan.

Strategische partner

Roel Simons | LinkedIn